Στόχοι: Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στην αρχαία τραγωδία ως παράσταση και ως δραματικό κείμενο, από μια σφαιρική άποψη. Παρουσιάζει την τελετουργική γένεση, τον χώρο, τα κοστούμια και τη σκηνογραφία του αρχαίου δράματος, καθώς επίσης και τη λογοτεχνική και διεπιστημονική πρόσληψή του.

Μαθησιακά Αποτελέσματα: Μέσω του συγκεκριμένου μαθήματος, οι φοιτητές θα αποκτήσουν βασική εξοικείωση και υποδομή στο αρχαίο δράμα σε όλες τις εκφάνσεις του. Ειδικότερα, θα είναι σε θέση να κατανοήσουν τη σχέση ανάμεσα στο αρχαίο δράμα και την τελετουργία, να προσδιορίσουν στοιχεία του σκηνικού χώρου και της παράστασης, να διακρίνουν κύριες πτυχές της δραματικής και σκηνικής τεχνικής του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Ευριπίδη, και να συζητούν ερμηνείες εμβληματικών έργων. Το μάθημα, επίσης, εισάγει τους φοιτητές στη θεωρία της πρόσληψης, με έμφαση στο αρχαίο δράμα. Επίσης, προγραμματισμένες επισκέψεις στα αρχαία θέατρα της Αργολίδας στοχεύουν στην επιτόπια εμπειρία και την καλύτερη εμπέδωση του θεωρητικού μέρους του μαθήματος και της ορολογίας του αρχαίου θεάτρου. Συνολικά, το μάθημα έχει ως βασικό στόχο να γνωρίσει σε ξένους φοιτητές το αρχαίο θέατρο και δράμα ως θεμελιακό πολιτισμικό μόρφωμα της δυτικής παράδοσης, τόσο θεωρητικά όσο και εμπειρικά, και από μια πολυπρισματική σκοπιά, η οποία αντλεί από τις επιστήμες τις θεατρολογίας, των κλασσικών σπουδών, της κοινωνικής ανθρωπολογίας, της αρχαιολογίας-αρχιτεκτονικής, της ψυχανάλυσης και ευρύτερα της θεωρίας- φιλοσοφίας.
 

Γενικές Ικανότητες
●    Αυτόνομη εργασία.
●    Ομαδική εργασία.
●    Εργασία σε διεθνές περιβάλλον.
●    Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον. Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
●    Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα.
●    Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής.
 

Το μάθημα προσφέρει μια σφαιρική προσέγγιση σε όψεις της δημιουργίας, εκδήλωσης και
καλλιτεχνικής/θεωρητικής πρόσληψης του αρχαίου θεάτρου ως παράστασης και ως δράματος, που θα
επιτρέψει την πληρέστερη κατανόησή του ως μοναδικού φαινομένου κατά την εμφάνιση και την ακμή του στην αρχαία Ελλάδα αλλά και διαχρονικά. Σημαντικό μέρος του μαθήματος αφιερώνεται την επιτόπια
επίσκεψη αρχαίων θεάτρων και επίσης, στην προσέγγιση των νοημάτων των τραγικών έργων μέσα από την ανάλυση συγκεκριμένων τραγωδιών και την παρουσίαση της πρόσληψής τους τόσο από μεταγενέστερους δημιουργούς όσο και από τη νεώτερη/σύγχρονη σκέψη.
Το μάθημα διακρίνεται σε τέσσερα μέρη που αντιστοιχούν στις διαφορετικές επιστημονικές περιοχές των τεσσάρων διδασκόντων και τη διδακτική τους συμβολή και αντλούν από τις επιστήμες της θεατρολογίας, των κλασσικών σπουδών, της κοινωνικής ανθρωπολογίας, της αρχαιολογίας-αρχιτεκτονικής και της θεωρίας- φιλοσοφίας.
Το μάθημα αναπτύσσεται σε 13 ενότητες.

1. Eισαγωγή στο αρχαίο δράμα και την τελετουργία.
Θεωρίες σχετικά με την τελετουργία
2. Τελετουργική γένεση του αρχαίου δράματος, καθώς και στις γιορτές του Διονύσου και δραματικοί αγώνες στην Αρχαία Αθήνα
3. Μελέτη της τραγωδίας Βάκχαι του Ευριπίδη και ειδικότερα με την ανάλυση του Προλόγου και της Παρόδου
4. Πρακτικές, Χώρος και Σκηνογραφία του αρχαίου Θεάτρου
Εισαγωγή στο αρχαίο θέατρο και στις βασικότερες πτυχές του, όπως είναι, για παράδειγμα, οι διονυσιακές
γιορτές, οι μουσικοί αγώνες –μέρος των οποίων ήταν και οι δραματικοί αγώνες-, η λειτουργία της χορηγίας και τα χορηγικά μνημεία, το
επάγγελμα του υποκριτή στην αρχαιότητα.
5. Τύποι σκηνικού οικοδομήματος που εμφανίστηκαν στο αρχαίο ελληνικό θέατρο σε ένα βάθος χρόνου πέντε αιώνων (5ος π.Χ. – 1ος π.Χ.), και
σκηνικά που πιθανώς κοσμούσαν την πρόσοψή τους
6. Αρχιτεκτονική εξέλιξη του αρχαίου θεάτρου από την κλασική έως τη
ρωμαϊκή εποχή. ¨Εμφαση στο θέατρο της ελληνιστικής εποχής και στα αντιπροσωπευτικότερα δείγματά του. Επίσκεψη σε αρχαίο θέατρο
7. Αρχαίο δράμα και η πρόσληψή του
8. Πτυχές της πρόσληψης του αρχαίου δράματος στη δραματουργία από την αρχαιότητα έως και τον εικοστό αιώνα
9. Πρόσληψη του αρχαίου θεάτρου στον κινηματογράφο και στην
παράσταση
10. Θεωρητικές ερμηνείες του αρχαίου δράματος
11. Αναγνώσεις των έργων Οιδίπους ή
Αντιγόνη, από τη σκοπιά της
ψυχανάλυσης, της φιλοσοφίας, του δικαίου, της ανθρωπολογίας, των
ελληνιστικών σπουδών
12. Αντιπροσωπευτικές θεωρητικές
ερμηνείες του αρχαίου δράματος, οι οποίες αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο των ανωτέρω επιστημών και
προσεγγίζουν τα νοήματα ή τα αινίγματα των τραγικών έργων και
εξηγούν τη διαχρονική τους επιρροή
13. Παρουσιάσεις εργασιών

 

Δραστηριότητα

Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου

Διαλέξεις

20

Μελέτη και ανάλυση βιβλιογραφίας

35

Εκπαιδευτικές επισκέψεις

25

Εκπόνηση μελέτης (project) ή Συγγραφή εργασίας (προαιρετικά) / μη καθοδηγούμενη μελέτη

45

Σύνολο Μαθήματος 

125

Μέθοδοι αξιολόγησης: Προφορικές και γραπτές εργασίες/σεμιναριακές παρουσιάσεις κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και 1 τελική παρουσίαση της εργασίας(100%)

•    Alexiou, M. (1974). The Ritual Lament in Greek Tradition, Cambridge University Press, 1974.
•    Bieber, M. (1961). The History of the Greek and Roman Theater, Princeton, 1961.
•    Bowie, A. M. (1993). Aristophanes: myth, ritual and comedy, Cambridge University Press.
•    Cartledge, P. (1997). “‘Deep plays’: theatre as process in Greek civic life”, in P. E. Easterling (ed.), The Cambridge Companion to Greek Tragedy, University of Cambridge, p. 3-35.
•    Csapo, E. & Goette, H.R. & Green, J.-R. & Wilson P. (eds. 2014), Greek Theatre in the Fourth Century BC., De Gruyter.
•    Dodds E.R. (1944). “Introduction in Euripides Bacchae” (Euripides Bacchae edited with Introduction and Commentary by Ε. R. Dodds), Oxford University Press.
•    Girard, R. (1979). Violence and the Sacred, Johns Hopkins.
•    Goldhill, S. (2004). The Oresteia, Cambridge.
•    Goodhart, S. (1978). “Oedipus' and Laius' many murderers”, Diacritics 8: 1, Spring 1978.
•    Goux, J.-J. (1993). Oedipus, Philosopher, Stanford.
•    Green, A. (1979). The Tragic Effect: Oedipus Complex in Tragedy, Cambridge.
•    Hardwick, L. (2003). Reception Studies, Oxford.
•    Kaltsas Nikolaos & Shapiro Alan (ed.-2008), Worshiping Women: Ritual and Reality in Classical Athens, New York: Alexander S. Onassis Public Benefit Foundation.
•    Levi-Strauss, Cl. (1972). ‘The Structural Study of Myth’, in The Structuralists From Marx to Levi-Srauss, Richard & Fernande De George (eds), Anchor Books.
•    Nietzsche, Fr. (1956). The Birth of Tragedy, Doubleday.
•    Pickard-Cambridge, A. W. (1968). The Dramatic Festivals of Athens, Clarendon.
•    Scodel, G. (2010). An Introduction to Greek Tragedy, Cambridge.
•    Seaford Richard (1994). Reciprocity and Ritual: Homer and Tragedy in the Developing City-State, Oxford University Press.
•    Steiner, G. (1984). Antigones, Yale.
•    Wilson, P. (2000). The Athenian Institution of the Khoregia, Cambridge.
•    Wyles, R. (2011). Costume in Greek Tragedy, Bristol Classical Press.
 

Εδώ βάζουμε το περιεχόμενο που έχουμε αντιγράψει